PPWR & SUP; wat zijn de verschillen en waarop moet je letten?
De Europese wetgeving rondom afvalbeheer en circulaire economie is in volle ontwikkeling, en twee belangrijke onderdelen hiervan zijn de Packaging and Packaging Waste Regulation (PPWR) en de Single Use Plastics (SUP) Richtlijn. Beide wetgevingen zijn van invloed op bedrijven die actief zijn in de productie en distributie van producten in de EU. Maar wat zijn de verschillen tussen deze twee? Waar moet je als ondernemer op letten? En wat zijn de risico’s en uitdagingen voor producenten? In deze blogpost leggen we de belangrijkste verschillen uit en bieden we handvatten voor bedrijven om zich voor te bereiden op deze regelgeving.
Wat is de PPWR?
De Packaging and Packaging Waste Regulation (PPWR) is een Europese verordening die de regels voor verpakkingen en verpakkingsafval in de EU regelt. Het doel van de wetgeving is om de hoeveelheid verpakkingsafval te verminderen en recycling te bevorderen. De PPWR vervangt de vorige Europese richtlijn (94/62/EG) en wordt vanaf december 2024 van kracht. Wat zijn de belangrijkste aspecten van de PPWR?
Duurzaamheidseisen voor verpakkingen: Dit omvat bijvoorbeeld de verplichting om gerecycled materiaal in verpakkingen te gebruiken, verpakkingen recycleerbaar te maken, en composteermateriaal toe te passen.
Verpakkingen minimaliseren: Bedrijven worden aangespoord om de hoeveelheid verpakking te beperken en onnodige verpakkingen te vermijden.
Herbruikbare verpakkingen: Er worden eisen gesteld aan verpakkingen die herbruikbaar zijn, met de nadruk op het verlengen van de levensduur van verpakkingen.
Wat is de SUP-richtlijn?
De Single Use Plastics (SUP) Richtlijn richt zich specifiek op het verbieden en verminderen van plastic producten die maar één keer worden gebruikt. Deze richtlijn werd geïntroduceerd om de vervuiling door wegwerpplastic in de EU te verminderen. De SUP-richtlijn is al in 2021 van kracht geworden en is gericht op het verminderen van plastic afval dat vaak in de natuur terechtkomt.
Belangrijke bepalingen van de SUP-richtlijn:
Verbod op bepaalde plastic producten: Er is een verbod op het gebruik van producten zoals plastic rietjes, bestek, bordjes, en plastic wattenstaafjes. Deze producten moeten worden vervangen door alternatieven die minder schadelijk zijn voor het milieu.
Oudere producten hergebruiken: Bedrijven worden aangemoedigd om herbruikbare alternatieven aan te bieden voor wegwerpproducten.
Informatie en educatie: De richtlijn stelt eisen voor bedrijven om consumenten te informeren over de gevaren van wegwerpproducten en over hoe ze hun plastic gebruik kunnen verminderen.
De belangrijkeste verschillen tussen de PPWR en SUP-richtlijn?
Hoewel zowel de PPWR als de SUP-richtlijn gericht zijn op het bevorderen van duurzaamheid en het verminderen van afval, zijn er belangrijke verschillen:
Hoe worden ze toegepast?
De PPWR is van toepassing op alle verpakkingen, inclusief primaire verpakkingen (bijv. de verpakking waarin een product wordt verkocht), secundaire verpakkingen (bijv. de doos waarin meerdere producten worden vervoerd), en tertiaire verpakkingen (bijv. krimpfolie). Dit geldt voor alle producten, ongeacht of ze zijn gemaakt van plastic, glas, papier of andere materialen. De SUP-richtlijn richt zich uitsluitend op plastic producten die slechts één keer worden gebruikt, zoals plastic bestek, borden, en rietjes, en is dus beperkter in reikwijdte.
Zijn er verboden producten?
De PPWR legt eisen op voor de herbruikbaarheid en recycleerbaarheid van verpakkingen. Het verbiedt echter niet direct bepaalde producten, maar stimuleert duurzame alternatieven. De SUP-richtlijn legt specifieke verboden op voor een aantal wegwerpplastic producten. Deze producten moeten vervangen worden door duurzamere alternatieven.
Zijn er recyclingvereisten?
De PPWR stelt recyclingvereisten voor verpakkingen. Dit houdt in dat bedrijven verplicht kunnen worden om bepaalde percentages van gerecycled materiaal in hun verpakkingen op te nemen, en verpakkingen recycleerbaar te maken. De SUP-richtlijn legt vooral de nadruk op het vermijden van wegwerpplastic en het verstrekken van alternatieven. Er zijn ook eisen voor afvalinzameling en recycling, maar het richt zich vooral op de beperking van plastic consumptie.
Waar moet je als bedrijf op letten?
Bij het ontwerpen van verpakkingen is het belangrijk om rekening te houden met de PPWR. Die schrijft voor dat verpakkingen goed recyclebaar moeten zijn en zo min mogelijk impact mogen hebben op het milieu. Dit kan betekenen dat je overstapt op herbruikbare verpakkingen of kiest voor materialen die al gerecycled zijn. Daarnaast is verpakkingsminimalisatie ook een belangrijk aandachtspunt binnen de PPWR. Zo worden bedrijven ertoe verplichten om kritisch te kijken naar hun huidige verpakkingen en te onderzoeken hoe de hoeveelheid materiaal omlaag kan, zonder concessies te doen aan de kwaliteit of bescherming van het product.
Voor producten die onder de SUP-richtlijn vallen, moeten bedrijven alternatieven vinden voor wegwerpplastic. Hoewel dit kan leiden tot hogere kosten door het gebruik van duurzamere materialen, biedt het ook een kans om je merk sterker neer te zetten als duurzaam.
Daarnaast vragen zowel de PPWR als de SUP-richtlijn om naleving van registratie- en rapportageverplichtingen. In de praktijk betekent dit dat je moet registreren hoeveel plastic producten je verkoopt en in hoeverre deze zijn gemaakt van gerecycled materiaal.
Mogelijke risico’s en uitdagingen
Voor veel bedrijven vormen de nieuwe eisen rondom verpakkingen een flinke uitdaging. De overstap naar duurzamere verpakkingsmaterialen en productieprocessen gaat vaak gepaard met aanzienlijke kosten. Denk bijvoorbeeld aan investeringen in nieuwe grondstoffen, aanpassingen in de productielijn of het volledig herzien van bestaande verpakkingsstrategieën. Zeker op korte termijn kunnen deze veranderingen financieel zwaar drukken, terwijl de baten zich pas later laten zien.
Daarnaast brengt de wetgeving strikte voorwaarden met zich mee. Verpakkingen die niet voldoen aan de eisen op het gebied van herbruikbaarheid of recyclebaarheid kunnen leiden tot boetes of sancties. In het ergste geval mogen producten zelfs niet meer op de markt worden gebracht. Dit kan niet alleen financiële schade opleveren, maar ook je reputatie aantasten.
Wat de situatie extra complex maakt, is dat de wet- en regelgeving – met name rondom de PPWR en SUP-richtlijn – voortdurend in beweging is. Het is voor bedrijven dan ook lastig om precies te weten wat er verwacht wordt, zeker als er sprake is van grensoverschrijdende handel. Om risico’s te beperken is het daarom essentieel om voortdurend op de hoogte te blijven van veranderingen en tijdig juridisch of specialistisch advies in te winnen.
Mogelijke risico’s en uitdagingen
De PPWR en SUP-richtlijn zijn belangrijke stappen in de richting van een circulaire economie binnen de EU. Als producent of ondernemer moet je niet alleen voldoen aan de wetgeving, maar ook je bedrijfsvoering aanpassen aan de steeds striktere eisen rondom duurzaamheid. Door duurzame alternatieven te omarmen en je verpakkingen te herontwerpen, kun je niet alleen risico’s vermijden, maar ook de kans krijgen om je merk te versterken in een markt die steeds duurzamer wordt.
